تیروئید کم کار یا هیپوتیروئیدیسم، یک بیماری در که تیروئید، غدهٔ پشت گردنی که هورمونهایی به نام تیروکسین (T4) و ترییدوتیرونین (T3) تولید میکند، کمتر از حد نیاز بدن را ترشح میکند. این بیماری ممکن است در هر سنی اتفاق افتد.
بیماران هیپوتیروئیدیسم نیاز به درمان دارند تا بتوانند علائم خود را کنترل کنند. درمان کم کاری تیروئید شامل تجویز هورمون تیروکسین (T4) است که به صورت دارویی تجویز میشود و باید به صورت منظم و با دقت مصرف شود. در صورت عدم درمان، هیپوتیروئیدیسم میتواند به مشکلات جدیتری مانند بیماری قلبی، افزایش خطر سکته مغزی، کاهش میل جنسی و ناتوانی جنسی، کاهش شدید حافظه و تمرکز، و بیماریهای دیگر اشاره داشت.
علائم کم کاری تیروئید
علائم هیپوتیروئیدیسم ممکن است شامل خستگی، کاهش توانایی جسمی، سرماخوردگی، افزایش وزن، کاهش شدید تپش قلب، پوست خشک و موخورهای، افسردگی، تنگی نفس، درد عضلانی و مفصلی، کاهش شدید شهوت جنسی و ناتوانی جنسی، قطعی دورهٔ قاعدگی در زنان و تغییر در ترشحات آن و … باشد.
عوارض تیروئید کم کار چیست؟
در صورت عدم درمان تیروئید کم کار مشکلات جدی و خطرناکی منجر شود. برخی از خطرات هیپوتیروئیدیسم به شرح زیر است:
- باعث کاهش ضربان قلب و فشار خون میشود که میتواند به افزایش خطر سکته مغزی و بیماریهای قلبی منجر شود.
- موجب کاهش باروری در زنان و افزایش خطر سقط جنین، زایمان زودرس و عوارض پس از زایمان میشود.
- کاهش حافظه و تمرکز به مرور زمان قبال لمس خواهد بود.
- تغییر در هورمونهای جنسی و کاهش میل جنسی و ناتوانی جنسی
- کاهش چگالی استخوانها که به افزایش خطر شکستگی استخوانها و بیماریهای استخوانی مانند اوستئوپوروز منجر میشود.
بنابراین، در صورت تجربهٔ هرگونه عارضهای مرتبط با هیپوتیروئیدیسم، بهتر است به بهترین جراح تیروئید مراجعه کرده و در صورت لزوم، درمان مناسب را انجام دهید. همچنین، برای پیشگیری از هیپوتیروئیدیسم و کاهش خطر ابتلا به آن، بهتر است سبک زندگی سالمی را رعایت کنید و از مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل خودداری کنید.
چگونه میتوان تیروئید کم کار را تشخیص داد؟
تشخیص کم کاری تیروئید معمولاً با انجام آزمایشات خونی صورت میگیرد. پزشک شما ممکن است از شما بخواهد آزمایشاتی را انجام دهید که شامل اندازهگیری سطح هورمونهای تیروئید (TSH، T4 و T3) در خون شما است. بررسی سطح TSH معمولاً برای تشخیص این بیماری استفاده میشود.
اگر سطح TSH شما بالاتر از حد معمول است، که احتمال دارد نشان دهندهٔ هیپوتیروئیدیسم باشد. در این صورت، معمولا آزمایشات دیگری را نیز تجویز میکند. آزمایش هایی نظیر اندازه گیری سطح T4 و T3 خون و آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی تیروئید.
همچنین، پزشک، برای بررسی دلایل کم کاری تیروئید، شما را تحت معاینات بیشتر نظیر، مانند بررسی آنتیبادیهای تیروئید و مشاهدهٔ تصویر تیروئید با استفاده از رادیوایزوتوپ.
با توجه به علائم و نشانههای شما و نتایج آزمایشات، تشخیص هیپوتیروئیدیسم راحت تر بوده و درمان مناسب نیز تجویز میشود. درمان تیروئدی کم کار شامل مصرف داروهای هورمون تیروئید مانند لووتیروکسین است.
آیا تیروئید کم کار قابل درمان است؟
بیشتر موارد، درمان هیپوتیروئیدیسم شامل مصرف داروهای هورمون تیروئید مانند لووتیروکسین است. این دارو جایگزین هورمونهای تیروئید کمبودی که بدن شما تولید میکند، میشود. با مصرف منظم و درست این دارو، میتوان هورمونهای تیروئید را به حالت طبیعی بازگرداند و علائم آن کنترل شود.
تنظیم دوز به سطح هورمون تیروئید در بدن شما بستگی دارد تا بتواند آن را به حالت طبیعی بازگرداند. پس از شروع درمان، شما باید بعد از مدتی به منظمی آزمایشات خون را تکرار کنید تا بررسی کند که آیا سطح هورمون تیروئید شما به حالت طبیعی بازگشته است یا خیر. با بهبود علائم کم کاری تیروئید میتواند بهبود پیدا کرده و شما میتوانید به زندگی عادی خود بازگردید.
جراحی تیروئید کم کار
جراحی تیروئید برای درمان، در مواردی که شدت این بیماری زیاد باشد و با مصرف داروهای هورمون تیروئید کنترل نشود، مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، در مواردی که تورم و گرههای تیروئید وجود داشته باشد و باعث علائم مانند خفگی، درد و فشار به داخل صورت شود، نیز ممکن است پزشک توصیه به جراحی داشته باشد.
در جراحی تیروئید، قسمتی از تیروئید یا تمام تیروئید برداشته میشود. پس از جراحی، بیمار باید دوز مناسب داروی هورمون تیروئید را مصرف کند تا سطح هورمون تیروئید در بدنش به حالت طبیعی برگردد و علائم کنترل شود.
رعایت نکات بعد از جراحی تیروئید بسیار ضروری است. پس از جراحی، بیمار باید استراحت کافی داشته باشد و دستورالعملهای پزشک خود را رعایت کند. همچنین، پس از جراحی ممکن است بیمار به مدت زیادی برای برآورد نیازهای هورمون تیروئید داروی هورمون تیروئید بیشتری نیاز داشته باشد. در نهایت، پس از جراحی تیروئید، باید به منظور پیشگیری از ایجاد عوارض جدی، به دقت از تغذیه و سبک زندگی سالم پیروی کرد.