فیبرو آدنوم یک تودهی سفت در سینه میباشد که خوش خیم بوده و اغلب در سنین 15 تا 35 سالگی ایجاد میشود اما در تمام سنینی که فرد دوران قاعدگی را طی مینماید ممکن است به وجود بیاید. فیبروآدنوم یک بیماری شایع بوده که در اکثر موارد احتیاجی به درمان ندارد و بیماران فقط باید تحت مراقبتهای منظم باشند و در صورت هرگونه تغییر اندازه و یا ایجاد سایر عوارض درمانهای لازم انجام میشود. در ادامه به توضیحاتی در مورد علائم، علل، تشخیص و درمان این توده میپردازیم.
مشخصات توده فیبروآدنوم
فیبروآدنوم یک تودهی سفت در سینه میباشد که معمولاً هیچ گونه دردی ایجاد نمیکند اما چند روز پیش از شروع دورهی قاعدگی ممکن است حساس شده و در مقابل هرگونه لمس منجر به ایجاد درد شود.
سایر مشخصات اصلی آن عبارتند از:
- گرد بوده و مرزهای اطراف آن کاملاً مشخص میباشد.
- به سادگی جا به جا میشود
- ممکن است سفت و یا لاستیکی باشد.
- رشد آن به کندی انجام میشود و در طول زمان ممکن است بزرگتر شود.
اندازهی فیبروآدنوم به طور متوسط حدود 2.5 سانتی متر میباشد، ممکن است در طی دوران بارداری بزرگتر شده و پس از یائسگی اندازهی آن رو به کاهش باشد. فیبروآدنوم ممکن است تکی باشد و یا چند عدد فیبروآدنوم در سینه وجود داشته باشد.
انواع فیبروآدنوم
به جز فیبروآدنومهایی که پیشتر مشخصات آنها را ذکر کردیم تودههای فیبروآدنوم با ویژگیهای دیگری وجود دارند که در دسته بندیهای جداگانه طبقه بندی میشود که عبارتند از:
- فیبروآدنومهای پیچیده: این تودهها در طول زمان بزرگتر شده و ممکن است به بافت سینه فشار وارد کرده و موجب جا به جایی آن شوند. فیبروآدنومهای ساده در زیر میکروسکوپ بافت یکسانی دارند اما فیروآدنومهای پیچیده تغییرات دیگری نیز دارند. فیبروآدنومهای پیچیده در افراد میانسال بیشتر از افراد جوان دیده میشود.
- فیبروآدنوم غول آسا: فیبروآدنومهایی که به سرعت رشد میکنند و اندازهی آنها به بزرگتر از 5 سانتیمتر میرسد تحت عنوان فیبروآدنومهای غول آسا شناخته میشوند.
- تومورهای فیلودس: تومورهای فیلودس و فیبروآدنومها از بافتهای مشابهی ساخته شدهاند اما در زیر میکروسکوپ تفاوتهای را نشان میدهند. بیشتر تومورهای فیلودس خوش خیم بوده اما با رشد سریعی همراه میباشند. در موارد نادر ممکن است این تودهها تبدیل به تودههای سرطانی شوند.
علل به وجود آمدن فیبروآدنوم
علت به وجود آمدن فیبروآدنوم مشخص نیست، به نظر میرسد هورمونهایی که دورههای قاعدگی را کنترل مینمایند در به وجود آمدن این تودهها نقش داشته باشند. فیبروآدنومهای ممکن است از بافت استرومایی (همبند) و یا از بافت غدهای سینه تشکیل شوند.
بیشتر بخوانید: سرطان سینه در بارداری
تشخیص فیبروآدنوم
فیبروآدنومهای معمولاً بسیار کوچک بوده و قابل تشخیص نیستند اما در برخی از افراد ممکن است بزرگ بوده و یا به تعداد بیش از 1 عدد وجود داشته باشد.
در اغلب موارد به شکل یک سنگ مرمر دایره و یا بیضی شکل در سینه احساس میشود که دارای مرزهای واضحی با سایر قسمتهای بافت سینه میباشد. در زیر پوست میتواند آنها را حرکت داد و معمولاً ایجاد درد نمیکنند.
در مواردی که اندازهی آنها کوچک میباشد تنها با انجام آزمایشهایی مانند ماموگرافی و یا سونوگرافی از سینه قابل تشخیص میباشند. جهت تشخیص فیبروآدنوم از سایر تودههای سینه ممکن است پزشک بیوپسی سینه را انجام دهد.
درمان توده فیبروآدنوم
اندازهی برخی از فیبروآدنومها با گذشت زمان کوچکتر میشود، به خصوص در نوجوانان فیبروآدنومها پس از چند ماه ممکن است بسیار کوچک شده و سپس ناپدید شود بنابراین در این مواقع احتیاج به هیج گونه درمان خاصی نمیباشد. پزشک در ابتدا توصیه میکند که بیماران مبتلا به فیبروآدنوم تحت معاینات دورهای منظم قرار بگیرند تا هرگونه رشد و یا کاهش اندازهی فیبروآدنوم تحت بررسی و نظارت قرار داشته باشد. این گروه از افراد علاوه بر معاینات فیزیکی لازم است به صورت منظم تصویربرداریهایی مانند سونوگرافی سینه و ماموگرافی را جهت بررسی اندازهی فیبروآدنوم داشته باشند.
در صورتی که پزشک اطمینان داشته باشد تودهی مورد نظر فیبروآدنوم بوده و با تودهی سرطانی مواجه نمیباشد ممکن است هیچ گونه درمانی را تجویز نکند به خصوص در مواردی که اندازهی فیبروآدنوم در طول زمان هیچ گونه تغییری نمینماید. در این موارد برداشتن فیبروآدنوم منجر به برداتشن مقداری از بافتهای طبیعی سینه نیز میشود که میتواند عوارضی مانند اسکار و یا تغییر در شکل و بافت سینه شود.
بیشتر بخوانید: درمان سریع تیروئید کم کار
در برخی موارد پس از برداشتن فیبروآدنوم ممکن است یک یا چند فیبروآدنوم جدید تشکیل شود بنابراین تا زمانی که رشد فیبروآدنوم به مرحلهی خطرناک وارد نشود هیچ گونه درمانی نیاز نمیباشد اما در مواردی که رشد فیبروآدنوم شدید بوده و عوارضی را برای بیمار ایجاد مینماید درمان جراحی جهت برداشتن فیبروآدنوم پیشنهاد می شود. برخی از فیبروآدنومها ممکن است به سرعت بزرگ شده و اندازهی آنها به بیشتر از 5 سانتی متر برسد، این نوع از فیبروآدنومها به بافت سینه فشار وارد مینماید.