هورمون درمانی در سرطان سینه، یکی از روش‌های موثر و نوین در درمان این عارضه محسوب می‌شود که امروزه بیشتر از قبل مورد توجه پزشکان و بیماران مبتلا به این عارضه قرار گرفته است. برای انجام هورمون درمانی برای سرطان سینه، از داروهای مختلفی استفاده می‌شود و معمولا این روش نتایج مثبت و قابل‌توجهی در کاهش اثرات منفی عارضه سرطان به همراه دارد. ما در ادامه این مقاله ضمن ارائه مطالب مفید در خصوص دلایل انجام هورمون درمانی، به معرفی عوارض این روش در بیمارانی که به تازگی از این راهکار برای درمان سرطان سینه استفاده کرده‌اند می‌پردازیم.
هورمون درمانی در سرطان سینه
یکی از درمان‌های رایج برای سرطان سینه، هورمون درمانی است. این روش می‌تواند سلول‌های سرطانی موجود در سراسر نقاط بدن را ازبین ببرد و به جلوگیری از پیشرفت سرطان در بدن بپردازد. هدف از انجام این روش، کاهش سطح رشد سلول‌های سرطانی در بدن است. در صورتی که سرطان نسبت به هورمون‌های استروژن و پروژسترون حساسیت داشته باشد، این روش بهترین گزینه درمانی برای بیماران است. میزان اثربخشی این روش متناسب با شرایط بیماران متفاوت است و در برخی موارد ممکن است که روش درمانی تا حداکثر 10 سال طول بکشد.
چرا از هورمون درمانی بعد از سرطان سینه استفاده می‌شود؟
هورمون درمانی در سرطان پستان معمولا پس از جراحی و به عنوان یک برنامه درمانی کمکی انجام می‌شود. انجام هورمون درمانی پس از سرطان سینه برای کاهش خطر پیشرفت سرطان صورت می‌گیرد و به نوعی نقش قابل‌توجهی در کسب بهبودی لازم پس از سرطان را خواهد داشت. طول دوره درمان بهک کمک هورمون درمانی ممکن است حداقل 5 سال به طول بیانجامد.
اگر دوره درمان بیمار بیش از 5 سال ادامه پیدا کند، به معنای آن است که سرطان در این دسته از بانوان شانس بازگشت مجدد را دارد. در برخی موارد ممکن است پزشک برای تعیین دوره درمان آزمایشی به نام شاخص سرطان سینه را تجویز کند. این آزمایش برای کمک به تصمیم گیری پزشک در مورد اینکه دوره درمان با هورمون درمانی بیشتر از ۵ سال باشد یا کمتر انجام می‌شود. در صورتی که بانوان مبتلا به سرطان، برای بار دیگر با وضعیت عود کردن یا پیشرفت مجدد سرطان در سایر نقاط بدن مواجه شوند نیز می‌توانند از این روش استفاده کنند.
عوارض هورمون درمانی بعد از سرطان سینه
هورمون درمانی بعد از سرطان سینه علیرغم مزایای که ممکن است در زمینه بهبود این عارضه داشته باشد، در برخی موارد منجربه بروز عوارض‌های مختلف در بدن بانوان خواهد شد. به‌طور کلی این عوارض شامل موارد زیر هستند:
- مشکلات دوران یائسگی: یکی از رایج‌ترین عوارض هورمون درمانی بعد از سرطان سینه، بروز مشکلات دوران یائسگی در بانوان است. این دسته از بانوان ممکن است با خشکی واژن و کاهش سطح میل جنسی مواجه شوند یا وضعیتی همچون گرگرفتگی و تعریق شبانه را تجربه کنند.
- مشکلات گوارشی: در برخی موارد بانوانی که از روش‌های هورمون درمانی برای بهبود سرطان سینه استفاده کرده‌اند، با مشکلات و اختلالات گوارشی نظیر حالت تهوع، استفراغ و یبوست روبه رو می‌شوند.
- ریزش مو: از سری عوارض مهم استفاده از روش هورمون درمانی، ریزش شدید مو و یا ایجاد اختلال در چرخه رشد آن است. این وضعیت ممکن است به شکلی ادامه پیدا کند که بیمار متوجه کاهش حجم موهای سر شود.
- خستگی: بانوانی که از روش هورمون درمانی استفاده می‌کنند، اغلب دچار خستگی مداوم هستند و حتی ممکن است تمرکز کافی در انجام کارهای روزمره را نداشته باشند.
- درد مفصل و استخوان: از دیگر عوارض مهم هورمون درمانی، ایجاد درد در مفاصل مختلف بدن یا احساس سفتی در عضلات است. همچنین بانوانی که از روش هورمون درمانی استفاده می‌کنند ممکن است به مشکلاتی نظیر کاهش تراکم استخوان یا در نهایت پوکی استخوان مبتلا شوند.
در هورمون درمانی از چه داروهایی استفاده می‌شود؟
برای انجام هورمون درمانی در سرطان پستان، از داروهای مختلفی استفاده می‌شود و هریک اثربخشی قابل‌توجهی بر درمان این عارضه در بیمار را دارند. در ادامه به معرفی داروهای مورد استفاده در هورمون درمانی سرطان سینه بانوان می‌پردازیم:
- تاموکسیفن: تاموکسیفن در دسته داروهای آنتی استروژن قرار می‌گیرد و معمولا برای درمان سرطان سینه که به هورمون زنان پیش و پس از یائسگی مرتبط هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- آرامیدکسان‌ها: آرامیدکسان‌ها از تولید استروژن در بافت‌های بدن جلوگیری می‌کنند و بیشتر برای زنانی که در دوره یائسگی قرار دارند استفاده می‌شوند. این داروها شامل نمونه‌های مختلفی همچون آناستروزول، لتروزول و اگزمستان می‌باشد و هر یک تاثیرات قابل‌توجهی در کاهش سطح تولید و رشد سلول‌های سرطانی در بدن بانوان را دارند.
- اواستین: اواستین از دیگر داروهای کاربردی در هورمون درمانی سرطان سینه زنان است که عملکردی مشابه با تاموکسیفن را دارد. در صورتی که زنان امکان استفاده از تاموکسیفن را نداشته باشند، پزشک برای آن‌ها اواستین را تجویز می‌کند.
- تورمیفن: تورمیفن با هدف درمان سلول‌های سرطان سینه که به سایر نقاط انتقال پیدا کرده‌اند تجویز می‌شوند. غالبا این قرص به‌صورت روزانه مصرف می‌گردد و بیشتر مورد استفاده برای زنان یائسه است.
- فولوسترانت: فولوسترانت در دسته داروهای ضد استروژن کامل است که در برای زنانی که در دوران یائسگی قرار دارند تجویز می‌شود. مصرف این دارو در ازبین رفتن گیرنده‌های استروژنی موجود بر روی سلول‌های سرطانی نقش بسزایی دارد.
این داروها بسته به مرحله بیماری، وضعیت هورمونی بیمار، و دیگر عوامل پزشکی، به وسیله پزشک تجویز می‌شوند. بنابراین، همیشه مشاوره با بهترین جراح سینه برای تصمیم‌گیری در مورد درمان مناسب ضروری است.
ترکیب درمان هدفمند با هورمون درمانی
سرطان متاستاتیک پستان ازجمله مشکلاتی است که احتمال می‌رود گروهی از بانوان با انتقال سلول‌های سرطانی به سایر نقاط بدن، به آن مبتلا شوند. در صورت بروز این اختلال، روش‌های درمانی هدفمند با هورمون درمانی برای بیماران در نظر گرفته می‌شود. استفاده از داروهای تخصصی می‌تواند ترکیب درمان هدفمند با هورمون درمانی را تشکیل دهد. این دسته از داروها شامل اورولیمِس، پالبوسیکلیب، آبماسیکلیب و ریبوسیکلیب هستند.
هورمون درمانی بعد از سرطان سینه همیشه نتیجه مثبت دارد؟
یکی از سوالات رایج بسیاری از بیماران گرامی، درخصوص نتایج هورمون درمانی سرطان پستان است. هورمون درمانی بعد از سرطان سینه نتایج مثبتی به دنبال دارد اما در برخی موارد ممکن است این‌گونه نباشد. نتیجه این روش به چند عامل مهم در این زمینه بستگی دارد که در بخش زیر به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:
- نوع تومور و خصوصیات آن
- میزان پیشرفت سرطان
- داروهای مورد استفاده در هورمون درمانی
- میزان عوارض جانبی روش هورمون درمانی
- وضعیت سلامت عمومی بیمار
نتیجه گیری
هورمون درمانی در سرطان سینه، ازجمله روش‌هایی است که می‌تواند به عنوان درمان کمکی در کنار سایر راهکارهای مقابله با سرطان مورد استفاده قرار گیرد. این روش با ازبین بردن سلول‌های سرطانی در نقاط مختلف بدن، باعث جلوگیری از پیشرفت مجدد سرطان سینه در بانوان خواهد شد. البته بسیاری از متخصصان این حوزه درخصوص عوارض استفاده از هورمون درمانی بعد از سرطان سینه توصیه‌هایی ارائه کرده‌اند که در نهایت لازم است پزشکان با ارزیابی کامل از شرایط بیماران، بهترین برنامه درمانی را به منظور کاهش اثرات منفی این عارضه و جلوگیری از تشدید آن در نظر بگیرند.
